Aktualności

Na Księżycu powstanie geodezyjna stacja referencyjna z udziałem Polski

02-12-2025

Stacja referencyjna - NovaMoon - uzyskała zapewnione finansowanie podczas spotkania Ministerialnego ESA, 27 listopada 2025 r. Stacja będzie śledziła sygnały satelitarne z systemu nawigacyjnego Moonlight oraz wyliczała poprawki na pozycję odbiornika na powierzchni Księżyca. Koncepcja misji jest zatem analogiczna do systemu ASG-EUPOS i innych systemów poprawiających jakość pozycjonowania GNSS. Będzie to również pierwsza geodezyjna stacja referencyjna poza naszą planetą!

Na Księżycu temperatura w nocy spada nawet do -180 stopni Celsiusa, co jest zabójcze dla każdej elektroniki (większość urządzeń może działać do 12 dni). Dlatego NovaMoon na lądowniku Argonaut będzie miała zapewnioną stałą temperaturę celem nieprzerwanej pracy urządzeń elektronicznych przez min. 2 lata.

W przygotowaniu koncepcji misji brały udział dwie osoby z Polski - dr Radosław Zajdel oraz prof. Krzysztof Sośnica (jako koordynator części związanej z parametrami ruchu obrotowego, układami odniesienia i korektami GNSS z ramienia ESA GSAC). NovaMoon będzie wyposażona również w retroreflektor do pomiarów laserowych z Ziemi, nadajnik VLBI, moduł do radiowego i Dopplerowskiego wyznaczania odległości, zegar atomowy do realizacji księżycowego systemu czasu (również jako pierwsze tego typu urządzenie poza Ziemią) oraz opcjonalnie w odbiornik GPS i Galileo oraz aktywny transponder laserowy. Polska dołożyła ze swojej składki 2 mln Euro na rzecz realizacji misji. Już wcześniej zespół z UPWr był zaangażowany w przygotowanie systemu Moonlight (K. Sośnica, R. Zajdel, G. Bury, planowany start - 2028). Teraz czas na przygotowanie NovaMoon do 2031r!