Aktualności

Jak drży Ziemia? Eksperyment sejsmogeodezyjny w Rumunii z udziałem pracowników IGiG UPWr

30-10-2025

Jak dokładnie można zmierzyć trzęsienie ziemi? W dniach 20-24 października 2025 r. zespół naukowców z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu uczestniczył w unikalnym eksperymencie sejsmogeodezyjnym w Obserwatorium Sejsmologicznym w Timișoarze (Rumunia). Badacze z UPWr testowali nowoczesne technologie GNSS w warunkach symulowanych trzęsień ziemi, w ramach europejskiego projektu TRANSFORM² (Toward Advanced Multidisciplinary Fault Observatory Systems²), którego celem jest rozwój nowej generacji systemów monitorowania aktywności sejsmicznej.



W trakcie kilkudniowych testów na trójosiowym stole sejsmicznym ANCO R-303 odtwarzano realistyczne ruchy gruntu, odpowiadające rzeczywistym trzęsieniom ziemi oraz symulowanym wibracjom. W eksperymencie uczestniczyli badacze z Rumunii, Polski, Włoch, Grecji i Szwajcarii, łącząc wiedzę z zakresu geodezji i sejsmologii.

Badacze z IGiG UPWr - dr hab. inż. Jan Kapłon, prof. UPWr, dr inż. Iwona Kudłacik oraz dr inż. Adrian Kaczmarek - byli odpowiedzialni za projektowanie eksperymentu, konfigurację urządzeń GNSS oraz rejestrację danych. Wrocławski zespół dostarczył sprzęt GNSS klasy geodezyjnej i niskokosztowy, część umożliwiająca synchronizację z zewnętrznym zegarem atomowym zapewniającym wyjątkową precyzję pomiaru, a także inne sensory pomiarowe wykorzystywane w testach.

Podczas eksperymentu na stole sejsmicznym zamontowano anteny GNSS (klasy geodezyjnej i niskokosztowe), akcelerometry i inklinometry w różnych konfiguracjach, testując ich czułość na drgania przypominające rzeczywiste trzęsienia ziemi. W trakcie badań prowadzono także transmisję strumieni danych i przetwarzanie ich w czasie rzeczywistym.



W eksperymencie uczestniczyli badacze z:

• National Institute for Earth Physics (NIEP, Rumunia) - gospodarze eksperymentu, operatorzy stołu sejsmicznego, odpowiedzialni za jego obsługę, konfigurację, dostarczenie sprzętu multisensorycznego oraz współudział w projektowaniu eksperymentu;
  
• Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (UPWr, Polska) - zespół IGiG UPWr, współautor koncepcji eksperymentu, odpowiedzialny za konfigurację urządzeń GNSS i dostarczenie części aparatury pomiarowej;
  
• University of Patras (Grecja) - dostarczający sprzęt GNSS i uczestniczący w opracowaniu założeń eksperymentu;
  
• Istituto Nazionale di Oceanografia e di Geofisica Sperimentale (OGS, Włochy) - zdalnie, dostawcy autorskiego odbiornika GNSS.

Eksperyment w Timișoarze był możliwy dzięki zaangażowaniu gospodarzy z NIEP oraz wsparciu licznych współpracowników z Europy. Po czterech intensywnych dniach testów rozpoczęto proces opracowywania i analizy zebranych danych, który pozwoli lepiej zrozumieć możliwości wykorzystania technologii geodezyjnych w dynamicznych badaniach sejsmologicznych.

Eksperyment stanowi ważny krok w rozwoju nowoczesnych metod monitorowania deformacji i drgań gruntu w czasie rzeczywistym. Wyniki badań przyczynią się do opracowania bardziej precyzyjnych i ekonomicznych systemów ostrzegania przed trzęsieniami ziemi, a także zwiększenia odporności infrastruktury na zagrożenia sejsmiczne. W wyniku eksperymentu ma zostać opublikowany zbiór danych pomiarowych GNSS wraz z danymi referencyjnymi z sensorów sejsmicznych, pozwalający międzynarodowemu środowisku naukowemu na kompleksową ocenę możliwości zastosowania pomiarów satelitarnych GNSS w sejsmologii lub monitoringu strukturalnym, w czasie zbliżonym do rzeczywistego.

Projekt TRANSFORM² jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu HORIZON-INFRA-2024-DEV-01-01 i zrzesza partnerów z całej Europy w celu modernizacji i integracji sieci obserwatoriów zlokalizowanych w regionach o wysokim ryzyku sejsmicznym (Near Fault Observatories - NFOs).

Więcej informacji o projekcie: https://www.linkedin.com/showcase/transform2-project/ i https://www.transform2-project.eu/